Những điều cần biết về tài khoản định danh điện tử và ứng dụng VNeID

Căn cước công dân gắn chip là một loại giấy tờ tùy thân của công dân, đóng vai trò thiết bị nhận diện, xác thực danh tính và chìa khóa truy cập thông tin công dân trong hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia. Đồng thời, có giá trị chứng minh về nhân thân và giúp cho người dùng tiếp cận nhiều dịch vụ đòi hỏi phải xuất trình nhiều loại giấy tờ khác nhau. Đặc biệt, căn cước công dân gắn chip lưu trữ những đặc điểm nhận dạng bằng hình ảnh, vân tay và sinh trắc học.
Tài khoản định danh điện tử là tập hợp gồm tên đăng nhập, mật khẩu hoặc hình thức xác thực khác được tạo lập bởi cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử. Tài khoản định danh điện tử không tự động sinh ra, mà sẽ được cấp khi công dân có yêu cầu. Tài khoản định danh điện tử có 2 mức. Trong đó, mức 1 dành cho công dân đăng ký online trên ứng dụng VNeID; mức 2 khi công dân đăng ký trực tiếp tại cơ quan công an hoặc đăng ký khi đi làm căn cước công dân gắn chip.
Tài khoản định danh điện tử có thể được hiểu là "ví giấy tờ điện tử", là phương thức quản lý thông tin thẻ căn cước của công dân hay toàn bộ giấy tờ tùy thân trên môi trường mạng. Mọi người dân được miễn phí thực hiện đăng ký định danh điện tử. Tài khoản định danh sẽ có cùng thời hạn với thời hạn của căn cước công dân gắn chip.
Đến nay, toàn tỉnh Kiên Giang đã thu nhận hồ sơ định danh điện tử được 1.110.839 trường hợp, kích hoạt và sử dụng là 696.689 tài khoản. Với ứng dụng VNeID, người dân có thể sử dụng những tiện ích nổi bật:
- Thể hiện thông tin về cư trú của bản thân và những người trong hộ có thể xuất trình cho các cơ quan hành chính. Vì vậy, người dân không cần phải xin giấy xác nhận thông tin về cư trú để giải quyết thủ tục hành chính, nhất là khi sổ hộ khẩu và sổ tạm trú hết giá trị sử dụng từ ngày 31/12/2022.
- Người dân khi thực hiện các dịch vụ công (đã được tích hợp trên ứng dụng định danh điện tử quốc gia) sẽ tự điền thông tin vào các biểu mẫu (form) đăng ký mà không phải khai báo, điền thông tin nhiều lần, giúp tiết kiệm được nhiều thời gian, chi phí cho các loại biểu mẫu kê khai, giảm nhiều khâu cần giải quyết.
- Ứng dụng VNeID tích hợp tất cả những giấy tờ cá nhân của người dân trên nền tảng kỹ thuật số. Những giấy tờ được tích hợp trên ứng dụng này là: Căn cước công dân, thẻ bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, giấy phép lái xe, giấy đăng ký xe… Chỉ cần xuất trình giấy tờ trên ứng dụng là có thể thay thế giấy tờ vật lý truyền thống mà vẫn đảm bảo hiệu lực pháp lý.
- Người dân cũng có thể khai báo y tế hoặc cung cấp các thông tin về người giám hộ, người phụ thuộc thông qua tài khoản, hay khai báo lưu trú mà không cần qua cơ quan công an. Điểm nổi bật tài khoản được sử dụng để kiến nghị, góp ý với cơ quan công quyền hoặc phản ánh các vấn đề an ninh trật tự một cách bảo mật và an toàn, thể hiện thông tin về các lần khám, chữa bệnh bằng bảo hiểm y tế.
- Ứng dụng cung cấp những thông tin, tin tức chính thống về hoạt động của lực lượng công an các cấp trong việc triển khai, cũng như kết quả của việc thực hiện Đề án 06 của Chính phủ.
- Trong tương lai, người dân có thể thực hiện các giao dịch tài chính (thanh toán hóa đơn điện, nước, đóng bảo hiểm xã hội, y tế, chuyển tiền...). Tất cả quy trình thực hiện giao dịch công dân có thể chủ động kiểm soát hoàn toàn, công dân sẽ được bảo mật thông tin, tránh bị giả mạo, giúp các giao dịch được an toàn.
Hiện nay có rất nhiều trường hợp giả mạo tin nhắn, điện thoại của cơ quan chức năng để đe dọa, trục lợi, lừa đảo… Chúng sử dụng “bẫy” tâm lý để chiếm đoạt thông tin cá nhân, chiếm đoạt tài sản của người dân. Vì vậy, người dân tuyệt đối không cung cấp các thông tin cá nhân, thông tin đăng nhập tài khoản định danh điện tử, mã OTP cho bất kỳ ai.
Để hoàn thành nhiệm vụ và phục vụ nhân dân tốt nhất, không chỉ lực lượng công an phải quyết liệt, bám sát lộ trình nhiệm vụ cụ thể đã được đặt ra trong Đề án 06, mà còn cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Việc đăng ký tài khoản định danh điện tử đối với công dân là không bắt buộc, tuy nhiên những lợi ích mà tài khoản định danh điện tử mang lại trong các công việc liên quan đến thủ tục hành chính rất thiết thực. Do đó, mỗi công dân cần phối hợp với cơ quan nhà nước thực hiện những chính sách thay đổi mang tích tích cực trên, giúp đất nước ngày càng phát triển, hiện đại hơn.
Thượng tá Phạm Thị Cúc
Phó Trưởng phòng Cảnh sát Quản lý hành chính - Trật tự xã hội, Công an tỉnh Kiên Giang