Một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo của tỉnh Kiên Giang

Qua hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, công tác giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh đạt nhiều kết quả quan trọng. Các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể, cán bộ, đảng viên, viên chức và nhân dân nhận thức ngày càng rõ hơn về tầm quan trọng của nhiệm vụ đổi mới giáo dục và đào tạo. Mạng lưới cơ sở giáo dục và đào tạo được kiện toàn sắp xếp lại theo hướng tinh gọn, hiệu quả. Hệ thống trường, lớp, trang thiết bị giáo dục được đầu tư, nâng cấp, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu dạy và học. Đội ngũ nhà giáo được chuẩn hóa, chất lượng dạy và học được nâng cao. Tỷ lệ học sinh trong độ tuổi vào các cấp học, ngành học tăng dần hằng năm. Kết quả phổ cập giáo dục được củng cố, duy trì. Quy mô và chất lượng giáo dục, đào tạo nghề nghiệp từng bước tăng cao. Hoạt động nghiên cứu khoa học trong các cơ sở đào tạo được quan tâm, nhiều đề tài, sáng kiến được triển khai, phục vụ tốt cho công tác quản lý, giảng dạy và học tập, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh…
Để duy trì và nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:
Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng đối với đổi mới giáo dục và đào tạo. Các cấp ủy, tổ chức đảng, nhất là người đứng đầu địa phương, đơn vị tiếp tục nâng cao nhận thức, tăng cường trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt và thực hiện đầy đủ, sâu sắc quan điểm coi giáo dục là “quốc sách hàng đầu”, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt chủ trương, nghị quyết của Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; chú trọng công tác xây dựng Đảng trong các cơ sở giáo dục; quan tâm công tác phát triển đảng viên trong giáo viên, học sinh, sinh viên.
Hai là, tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong đổi mới giáo dục và đào tạo. Tổ chức thực hiện đầy đủ, kịp thời các quy định, chính sách, pháp luật về giáo dục và đào tạo; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; tăng cường vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục trong việc quyết định biên chế, tổ chức bộ máy, chính sách đối với nhà giáo và phân bổ ngân sách nhà nước cho ngành giáo dục; tăng quyền tự chủ, nâng cao trách nhiệm giải trình, phát huy dân chủ trong các cơ sở giáo dục và đào tạo. Tổ chức đánh giá toàn diện việc thực hiện chủ trương sắp xếp, sáp nhập trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên để có giải pháp phù hợp, tạo thuận lợi cho công tác quản lý và phát triển hệ thống này trong thời gian tới. Tăng cường và nâng cao chất lượng công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc cụ thể hóa thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo.
Ba là, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện ở các cấp học mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên và giáo dục chính trị, tư tưởng cho học sinh, sinh viên. Tiếp tục triển khai thực hiện tốt chương trình giáo dục mầm non, phổ thông; tập trung đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người dạy và người học; phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Phát triển giáo dục thường xuyên đa dạng về nội dung và hình thức, đáp ứng nhu cầu học tập suốt đời của người dân. Thực hiện tốt công tác xóa mù chữ ở vùng khó khăn, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số.
Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, kỹ năng sống, giáo dục quốc phòng, an ninh gắn với việc xây dựng và phát huy hệ giá trị văn hóa, con người Việt Nam, văn hóa con người Kiên Giang. Đẩy mạnh triển khai xây dựng văn hóa học đường, quan tâm giáo dục cho học sinh, sinh viên lòng yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, khơi dậy khát vọng cống hiến phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Tăng cường công tác tư vấn học đường, tư vấn hướng nghiệp; sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong giáo dục học sinh, sinh viên.
Bốn là, tập trung đầu tư hiện đại hóa giáo dục nghề nghiệp và nâng cao tiềm lực nghiên cứu khoa học trong các cơ sở giáo dục, đào tạo. Tiếp tục phát triển giáo dục nghề nghiệp theo hướng mở, linh hoạt, hiện đại, hiệu quả, hội nhập, gắn với thị trường lao động, chú trọng cả số lượng, cơ cấu, chất lượng đào tạo, quan tâm công tác đào tạo lại, đào tạo thường xuyên cho người lao động để thích ứng với sự thay đổi của nhu cầu thị trường và công nghệ sản xuất. Quan tâm đầu tư, phát triển các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, ngành, nghề đào tạo đạt trình độ tương đương với khu vực, trong nước và thế giới.
Năm là, tiếp tục hoàn thiện hệ thống giáo dục theo quy hoạch của tỉnh; đẩy mạnh chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo. Tiếp tục rà soát, sắp xếp, phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông bảo đảm đủ trường, lớp học, nhất là ở các khu công nghiệp, khu vực đông dân cư và vùng sâu, vùng xa, vùng hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục; phát triển hệ thống giáo dục ngoài công lập phù hợp với điều kiện của tỉnh, quan tâm đầu tư cho giáo dục chất lượng cao. Rà soát, ưu tiên bố trí đủ quỹ đất để xây dựng cơ sở giáo dục: mầm non, phổ thông, nghề nghiệp.
Đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo; phát triển giáo dục số, giáo dục thông minh, giáo dục cá nhân hóa, giáo dục sáng tạo, giáo dục thích ứng với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo; đồng thời, trang bị cho học sinh, sinh viên các kỹ năng thiết yếu để thích ứng học tập, làm việc hiệu quả, an toàn trong không gian số. Phát triển các phương thức đào tạo mở, các nền tảng dạy và học trực tuyến mở, phát triển học liệu mở trực tuyến. Khuyến khích phát triển các mô hình trường học mới như trường học số, trường học thông minh, trường học hạnh phúc.
Sáu là, phát triển, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục các cấp. Đảm bảo đủ số lượng giáo viên theo định mức quy định, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục các cấp; nghiên cứu vận dụng cơ chế, chính sách điều động, luân chuyển giáo viên giữa các địa phương để giải quyết căn bản tình trạng thừa, thiếu cục bộ giáo viên. Đổi mới quản lý nhà nước đối với nhà giáo theo hướng đồng bộ, gắn với quản lý chuyên môn và chất lượng. Tổ chức thực hiện tốt chủ trương, chính sách lương của nhà giáo và chính sách phát hiện, tuyển dụng, sử dụng, bồi dưỡng, đãi ngộ và trọng dụng nhân tài làm việc trong ngành giáo dục. Phát huy dân chủ, tôn trọng tự do sáng tạo, chuyên môn học thuật, đề cao đạo đức, trách nhiệm của nhà giáo.
Bảy là, tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý, bảo đảm đủ điều kiện cơ sở vật chất và nguồn lực tài chính cho phát triển giáo dục và đào tạo. Thực hiện bảo đảm ngân sách nhà nước chi cho giáo dục, đào tạo. Tăng cường đầu tư cho giáo dục và đào tạo phù hợp với tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Nhà nước bảo đảm kinh phí cho giáo dục bắt buộc, giáo dục phổ cập, miễn học phí cho trẻ em mẫu giáo 5 tuổi và thực hiện các nhiệm vụ trọng điểm trong lĩnh vực giáo dục; ưu tiên đầu tư cho giáo dục, đào tạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo. Triển khai chương trình đầu tư kiên cố hóa trường học, xây dựng trường chuẩn quốc gia và bảo đảm đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học tối thiểu, nhất là ở các vùng nông thôn, đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo. Xây dựng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt chương trình đầu tư công hiện đại hóa giáo dục nghề nghiệp phù hợp với quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục, huy động sự tham gia của toàn xã hội vào sự nghiệp giáo dục và đào tạo. Cải thiện môi trường đầu tư trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, bảo đảm cạnh tranh công bằng, minh bạch; tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích phát triển giáo dục ngoài công lập; tập trung tháo gỡ những vướng mắc trong cơ chế tự chủ tài chính đối với các cơ sở giáo dục, đào tạo công lập.
Tám là, đẩy mạnh hội nhập quốc tế trong giáo dục và đào tạo. Tập trung đào tạo, nâng cao năng lực ngoại ngữ của học sinh, sinh viên, phấn đấu đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. Khuyến khích các cơ sở giáo dục và đào tạo trong tỉnh liên kết, hợp tác với các cơ sở giáo dục có chất lượng tốt trong và ngoài nước. Tổ chức thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách để thu hút, sử dụng chuyên gia, nhà khoa học nước ngoài và người Việt Nam ở nước ngoài về làm việc tại các cơ sở giáo dục trong tỉnh. Thu hút các cơ sở giáo dục đại học uy tín trong và ngoài nước mở phân hiệu tại tỉnh.
Phan Thị Cẩm My