An Giang thực hiện chủ trương sáp nhập khóm, ấp, khu phố

Từ khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 758/QĐ-TTg, ngày 14/4/2025 về kế hoạch thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, nhất là khi có Kết luận số 163-KL/TW, ngày 06/6/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về thực hiện một số nội dung, nhiệm vụ khi sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính theo các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư có nội dung nghiên cứu lộ trình kéo dài việc sử dụng người không chuyên trách phù hợp với thời điểm sắp xếp lại thôn, tổ dân phố (31/5/2026), tỉnh An Giang đã tổ chức việc sắp xếp lại các khóm, ấp, khu phố đồng thời với sắp xếp các đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.
Kết quả, sau hợp nhất tỉnh, nhất là khi thực hiện chủ trương thành lập, sáp nhập, giải thể; đặt tên, xóa tên khóm, ấp, khu phố, tỉnh có 1.828 khóm, ấp, khu phố, trong đó 236 khóm, 1.426 ấp, 166 khu phốđang hoạt động ổn định. Toàn tỉnh hiện có 236 trưởng khóm, 1.426 trưởng ấp, 166 trưởng khu phố; 3.656 người hoạt động không chuyên trách ở khóm, ấp, khu phố và khoảng 10.968 người trực tiếp tham gia hoạt động ở khóm, ấp, khu phố. Đồng thời, tỉnh đã thực hiện mô hình tách bí thư đồng thời là trưởng ấp, khu phố, khóm; bố trí người hoạt động không chuyên trách cấp xã đủ năng lực, điều kiện bố trí công tác về ấp, khu phố, khóm giữ chức danh bí thư ấp, khu phố, khóm.
Về quy trình và hồ sơ sáp nhập, giải thể và đặt tên, đổi tên ấp, khu phố, khóm được thực hiện như quy trình và hồ sơ thành lập thôn, tổ dân phố mới quy định tại Điều 8, Thông tư 04/2012/TT-BNV (được sửa đổi, bổ sung bởi tại Thông tư 14/2018/TT-BNV và Thông tư 05/2022/TT-BNV) của Bộ Nội vụ.
Đối với việc chuyển đổi ấp, khu phố, khóm và đổi tên ấp, khu phố, khóm do trùng tên tại đơn vị hành chính cấp xã mới hình thành sau sắp xếp theo Công văn số 4168/BNV-CQĐP, ngày 23/6/2025 về hướng dẫn một số nội dung về sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính, trước mắt giữ nguyên ấp, khu phố, khóm tại các đơn vị hành chính cấp xã cho đến khi có quy định mới của Chính phủ.
Việc xác định loại hình tổ chức cộng đồng dân cư tại đơn vị hành chính cấp xã thực hiện theo quy định của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở số 10/2022/QH15. Theo đó, việc tổ chức ấp, khu phố, khóm thực hiện như sau:
Thứ nhất, thôn được tổ chức ở xã, đặc khu (dưới xã, đặc khu là thôn); Tổ dân phố được tổ chức ở phường (dưới phường là tổ dân phố). Trường hợp đặc khu được công nhận loại đô thị theo quy định của pháp luật (đặc khu Phú Quốc) thì dưới đặc khu là khu phố.
Thứ hai, trường hợp sáp nhập, điều chỉnh xã, thị trấn với phường để thành lập phường (mới): Tổ chức thống nhất các tổ dân phố ở phường (mới).
Thứ ba, trường hợp sáp nhập, điều chỉnh thị trấn để thành lập xã (mới): Tổ chức thống nhất các thôn ở xã (mới).
Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15 cũng quy định: Hội đồng nhân dân cấp xã có thẩm quyền thành lập, tổ chức lại, giải thể, đặt tên, đổi tên thôn, tổ dân phố (tại điểm d, khoản 2 Điều 21). Trên cơ sở đó, việc chuyển đổi ấp, khu phố và đổi tên ấp, khu phố, khóm do trùng tên tại đơn vị hành chính cấp xã thực hiện như sau:
Đối với việc chuyển đổi ấp thành khu phố hoặc khu phố thành ấp: Ủy ban nhân dân cấp xã lập danh sách ấp cần chuyển đổi thành khu phố hoặc danh sách khu phố cần chuyển đổi thành ấp trình Hội đồng nhân dân cùng cấp xem xét, quyết định.
Đối với việc đổi tên ấp, khu phố, khóm do trùng tên: Ủy ban nhân dân cấp xã xây dựng phương án, lấy ý kiến cử tri là đại diện hộ gia đình tại ấp, khu phố, khóm, nếu được trên 50% cư tri đại diện hộ gia đình đồng ý thì Ủy ban nhân dân cấp xã hoàn thiện phương án trình Hội đồng nhân dân cấp xã xem xét quyết định.
Trường hợp các địa phương đã thực hiện việc chuyển đổi ấp, khu phố, khóm hoặc đổi tên ấp, khu phố, khóm do trùng tên tại các đơn vị hành chính cấp xã trong năm 2025 trước khi Luật Tổ chức chính quyền địa phương số 72/2025/QH15 có hiệu lực thi hành thì không thực hiện lại các nội dung nêu trên.
Trương Long Hồ
Phó Giám đốc Sở Nội vụ An Giang