Một số định hướng phát triển giáo dục và đào tạo tỉnh An Giang trong giai đoạn mới

Những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh, sự quan tâm của các cấp, các địa phương, ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh đạt nhiều kết quả quan trọng. Hệ thống trường lớp được mở rộng, mạng lưới cơ sở giáo dục từ mầm non đến đại học ngày càng hoàn thiện; chất lượng giáo dục có sự chuyển biến tích cực; đội ngũ cán bộ, giáo viên phát triển cả về số lượng và trình độ chuyên môn. Công tác chuyển đổi số, cải cách hành chính, thi đua “Đổi mới sáng tạo trong quản lý, giảng dạy và học tập” được triển khai sâu rộng, góp phần tạo môi trường học tập lành mạnh, thân thiện, sáng tạo và chất lượng.
Tuy nhiên, lĩnh vực giáo dục và đào tạo vẫn còn không ít khó khăn: cơ sở vật chất, thiết bị dạy học ở một số nơi chưa đồng bộ; chất lượng một bộ phận đội ngũ nhà giáo chưa đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ mới; tình trạng thừa - thiếu giáo viên cục bộ vẫn diễn ra; năng lực ngoại ngữ, tin học và kỹ năng số của đội ngũ chưa đồng đều; cơ chế chính sách trong giáo dục chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; một bộ phận học sinh vùng sâu, vùng biên giới còn hạn chế về điều kiện học tập...
Quán triệt sâu sắc tinh thần Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị; Sở Giáo dục và Đào tạo đã chủ động tham mưu Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh xây dựng Chương trình hành động, kế hoạch thực hiện với những mục tiêu, định hướng lớn sau:
Một là, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học tiên tiến, hiện đại; tập trung đề xuất bổ sung nguồn tài chính cho việc kiên cố hóa trường lớp, chuẩn hóa trang thiết bị, đặc biệt là phòng thí nghiệm, phòng học thực hành Lý - Hóa - Sinh và không gian trải nghiệm sáng tạo. Ưu tiên đầu tư trường mầm non, trường mẫu giáo để thực hiện đề án phổ cập trẻ mầm non từ 3 tuổi, 4 tuổi và trường bán trú, nội trú vùng biên giới, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; hoàn thiện mạng lưới trường phổ thông liên cấp nội trú, trường đạt chuẩn quốc gia đạt 80% theo quy định.
Hai là, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Đội ngũ là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục. Ngành tiếp tục chuẩn hóa, bồi dưỡng năng lực nghề nghiệp, kỹ năng số, năng lực giáo dục trải nghiệm và định hướng nghề nghiệp cho giáo viên. Phấn đấu đến năm 2030, 100% giáo viên phổ thông đạt chuẩn trình độ theo Luật Giáo dục, trong đó có 30% đạt trình độ trên chuẩn.
Ba là, giải quyết tình trạng thừa thiếu giáo viên cục bộ triệt để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Sở Giáo dục và Đào tạo cùng với ủy ban nhân dân cấp xã phối hợp chỉ đạo trong xây dựng chỉ tiêu biên chế cho từng cơ sở giáo dục, đồng thời thống nhất giải quyết thừa thiếu giáo viên cục bộ trong phạm vi cấp xã và liên xã đặc biệt là cho xã biên giới và hải đảo.
Bốn là, quyết tâm có lộ trình phù hợp đưa tiếng Anh là ngôn ngữ thứ 2 trong trường học. Mạnh dạn lồng ghép đổi mới chương trình học tập phù hợp cho vùng miền và hình thức học tập như học trực tiếp, học trực tuyến và học mọi lúc mọi nơi, tập trung phát triển kỹ năng giao tiếp của học sinh; tăng cường bồi dưỡng giáo viên; đẩy mạnh xây dựng và tạo môi trường cho phép học sinh sử dụng tiếng Anh thường xuyên; đổi mới cách kiểm tra đánh giá.
Năm là, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện trong ngành giáo dục. Tỉnh An Giang đang triển khai đồng bộ cơ sở dữ liệu giáo dục thống nhất, hồ sơ học sinh điện tử, phần mềm quản lý giáo viên, hệ thống học tập trực tuyến và học bạ số. Đến năm 2026, phấn đấu 100% trường học có kết nối internet tốc độ cao; 90% trường trung học cơ sở và trung học phổ thông có phòng học thông minh, kho học liệu số dùng chung. Mục tiêu là xây dựng nền giáo dục mở, linh hoạt, bình đẳng về cơ hội tiếp cận tri thức; 100% cán bộ quản lý được tập huấn về chuyển đổi số và đổi mới phương pháp lãnh đạo trường học.
Sáu là, đổi mới công tác đào tạo, tuyển dụng và sử dụng giáo viên. Cùng với việc hoàn thiện chính sách tuyển dụng, ngành chú trọng công tác đào tạo lại, bồi dưỡng giáo viên đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông mới; có cơ chế thu hút, trọng dụng người giỏi, khuyến khích giáo viên trẻ công tác tại vùng khó khăn. Tỉnh đang triển khai các đề án đào tạo nhân lực kỹ năng mới phục vụ kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế biên giới; đồng thời phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp trong đào tạo nghề.
Bảy là, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục, phát triển học tập suốt đời; chú trọng hỗ trợ học sinh vùng sâu, vùng biên giới, học sinh dân tộc thiểu số; mở rộng mạng lưới trung tâm học tập cộng đồng và đẩy mạnh phong trào “xã học tập”, “phường học tập”. Đến năm 2030, có 40% xã, phường đạt danh hiệu học tập; An Giang phấn đấu trở thành “Tỉnh học tập” của đồng bằng sông Cửu Long.
Tám là, đẩy mạnh đổi mới cơ chế chính sách đặc thù và vượt trội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới. Ngoài chính sách chung của Trung ương, ngành giáo dục tham mưu cho tỉnh ban hành trên chính sách hỗ trợ cho cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh để tạo động lực thúc đẩy mạnh mẽ cho giáo dục và đào tạo phát triển, đặc biệt lưu ý chính sách cho cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh ở vùng khó khăn, biên giới hải đảo nhằm tạo sự công bằng trong giáo dục.
Chín là, đề xuất cơ quan có thẩm quyền bổ sung đủ nguồn kinh phí để thực hiện đạt mục tiêu nhiệm vụ mà kế hoạch đã đề ra trong thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị. Tham mưu cho cấp có thẩm quyền quan tâm tăng cường bố trí đủ nguồn vốn tài chính để thực hiện đạt hiệu quả những nhiệm vụ và giải pháp mà kế hoạch của Ủy ban nhân dân tỉnh đã đề ra.
Trần Quang Bảo
Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo An Giang