Hoạt động đối ngoại và tình hình thế giới nổi bật (số tháng 11 năm 2025)

1. Một số kết quả nổi bật trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Triều Tiên của Tổng Bí thư Tô Lâm
Nhận lời mời của Tổng Bí thư Đảng Lao động Triều Tiên, Chủ tịch Quốc vụ nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên Kim Jong Un, từ ngày 09-11/10/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm thăm cấp Nhà nước tới Triều Tiên và dự Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập Đảng Lao động Triều Tiên.
Đây là sự kiện chính trị đối ngoại quan trọng đối với cả hai Đảng, hai nước, đặc biệt là trong bối cảnh hai bên đang tích cực thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng của mỗi nước, hướng tới chuẩn bị cho Đại hội XIV của Đảng Cộng sản Việt Nam và Đại hội IX của Đảng Lao động Triều Tiên. Năm 2025 cũng là năm Việt Nam và Triều Tiên thiết thực kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao cũng như Năm Hữu nghị Việt Nam - Triều Tiên 2025.
Đoàn đại biểu Việt Nam đã nhận được sự đón tiếp hết sức trọng thị, chân tình, chu đáo với nhiều biệt lệ, thể hiện sự coi trọng đặc biệt của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân Triều Tiên đối với Đoàn đại biểu cấp cao Đảng Cộng sản Việt Nam và cá nhân đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm.
Chuyến thăm đã thành công tốt đẹp, thể hiện trên một số kết quả quan trọng sau:
Thứ nhất, chuyến thăm đã góp phần tạo xung lực mới và làm nồng ấm quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Triều Tiên. Hai nhà lãnh đạo đã dành nhiều thời gian để ôn lại lịch sử quan hệ lâu đời giữa Việt Nam và Triều Tiên do đích thân Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chủ tịch Kim Nhật Thành đặt nền móng và thể hiện sự trân trọng và cảm ơn về sự hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong các giai đoạn trước đây.
Thứ hai, thông qua trao đổi thẳng thắn, chân thành và thực chất giữa hai nhà lãnh đạo và với việc ký kết một số thỏa thuận hợp tác, chuyến thăm đã góp phần đưa quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Triều Tiên sang một giai đoạn mới. Theo đó, hai nhà lãnh đạo đã nhất trí về những phương hướng hợp tác lớn để thúc đẩy hợp tác giữa hai nước phát triển phù hợp với thế mạnh và mong muốn của nhau để qua đó đưa quan hệ phát triển bền vững, lâu dài.
Hai bên nhất trí thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực hợp tác cụ thể, đặc biệt về kinh tế, du lịch, văn hóa, giáo dục, thông tin truyền thông, y tế,… phù hợp với điều kiện của nhau cũng như các quy định quốc tế liên quan.
Thứ ba, hai nhà lãnh đạo đã dành nhiều thời gian để chia sẻ quan điểm, lập trường trong các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Tại cuộc Hội đàm, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chia sẻ quan điểm, lập trường nhất quán của Việt Nam là đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới, trong đó có vấn đề trên Bán đảo Triều Tiên và Biển Đông.
Với những kết quả trên, có thể thấy, chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tới Triều Tiên và dự Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập Đảng Lao động Triều Tiên là bước phát triển, cụ thể hóa đường lối đối ngoại nhất quán của Đảng và Nhà nước, đó là độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác, phát triển, coi trọng quan hệ với các nước bạn bè truyền thống, thể hiện tinh thần Việt Nam là một thành viên có trách nhiệm, một đất nước đang trên đà đổi mới và đổi mới thành công trong cộng đồng quốc tế.
2. Một số nét chính về tình hình kinh tế thế giới 9 tháng năm 2025
Trong tháng 9/2025, chính sách tiền tệ toàn cầu bước vào giai đoạn điều chỉnh mới khi nhiều ngân hàng trung ương lớn cùng quyết định hạ lãi suất. Tuy nhiên, cũng vẫn có một số quốc gia vì những mục tiêu khác nhau không theo xu hướng. Điều này phản ánh áp lực tăng trưởng, lạm phát khác nhau trên thế giới. Tại Mỹ, sau cuộc họp ngày 17/9/2025, Cục Dự trữ Liên bang (Fed) quyết định hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm, đánh dấu lần cắt giảm đầu tiên trong năm 2025 và là lần thứ tư kể từ tháng 9/2024. Động thái này cho thấy khả năng Fed có thể tiếp tục định hình chính sách theo hướng nới lỏng thận trọng nhằm hỗ trợ tăng trưởng, trong bối cảnh lạm phát đã hạ nhiệt dần về gần mức mục tiêu. Trong cùng ngày, Ngân hàng Trung ương Canada cũng cắt giảm 0,25 điểm phần trăm để kích thích nền kinh tế. Ngân hàng Trung ương Anh giữ nguyên lãi suất do lạm phát vẫn cao gần gấp đôi mục tiêu. Trung Quốc tiếp tục duy trì lãi suất cơ bản, dù Fed đã nới lỏng, để tránh rủi ro bong bóng tài sản và giữ ổn định tỷ giá nhân dân tệ, lựa chọn trạng thái “chờ đợi” nhằm giữ ổn định kinh tế - tài chính.
Tình hình kinh tế diễn biến khác nhau tại các quốc gia:
Tại Mỹ, ngày 25/9/2025, Tổng thống Donald Trump công bố loạt kế hoạch áp thuế quan mới, gồm 100% đối với thuốc có thương hiệu, 25% với xe tải hạng nặng, 50% với tủ bếp và 30% với đồ nội thất bọc nệm. Cùng với đó, kế hoạch áp phí 100.000 USD đối với thị thực H-1B gây lo ngại cho cộng đồng doanh nghiệp Mỹ và các quốc gia có nhiều lao động làm việc tại Mỹ như Ấn Độ. Trong bối cảnh này, đồng USD hồi phục nhờ số liệu kinh tế tích cực, khi chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) tháng 8 tăng nhẹ 2,7% so với cùng kỳ và tăng nhẹ so với tháng 7. Loại trừ giá cả thực phẩm và năng lượng, PCE cơ bản - thước đo lạm phát hàng đầu của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Fed tăng 2,9%, bằng với mức tháng trước và cũng đúng với dự báo của thị trường. Đây là một cơ sở quan trọng củng cố kỳ vọng Fed tiếp tục hạ lãi suất.
Tại châu Âu, Ủy ban châu Âu (EC) đề xuất gói trừng phạt thứ 19 nhằm vào Nga, không chỉ nhắm đến ngân hàng, tàu chở dầu mà còn lần đầu tiên siết chặt các nền tảng tiền điện tử, đồng thời đề xuất chấm dứt nhập khẩu khí thiên nhiên hóa lỏng(LNG) của Nga từ đầu năm 2027 và áp thuế quan với dầu mỏ Nga. 
Tại châu Á, Hàn Quốc tỏ ra thận trọng trong đàm phán thương mại với Mỹ do lo ngại nguy cơ khủng hoảng tài chính nếu chấp thuận các yêu cầu đầu tư quy mô lớn. Ấn Độ lại phản ứng khác khi phát động chiến dịch “swadeshi”, kêu gọi người dân dùng hàng nội địa thay thế hàng nhập khẩu, nhất là trong bối cảnh nước này bị Mỹ áp thuế quan 50%. 
Tại Trung Quốc có nhiều diễn biến mới: chính thức tuyên bố từ bỏ quy chế “nước đang phát triển” tại WTO, đồng thời nỗ lực mở rộng ảnh hưởng trong hệ thống tài chính toàn cầu thông qua việc mời gọi các ngân hàng trung ương khác gửi vàng tại Sàn giao dịch vàng Thượng Hải (SGE). Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) giữ nguyên lãi suất, trái ngược với động thái hạ lãi suất của Fed, qua đó duy trì xu hướng tăng giá của đồng nhân dân tệ.
Tại khu vực Mỹ Latinh, Argentinatiếp tục lún sâu trong khủng hoảng kinh tế, buộc chính phủ phải bán ra khoảng 1 tỷ USD dự trữ ngoại hối để bảo vệ đồng nội tệ, trong khi Mỹ cân nhắc thỏa thuận hoán đổi tiền tệ và mua trái phiếu chính phủ Argentina để hỗ trợ.
Trong các báo cáo mới nhất, các tổ chức quốc tế, như: OECD, IMF, UN và FR đều điều chỉnh kinh tế toàn cầu năm 2025 tăng so với dự báo trước đó. Cụ thể:
OECD ngày 23/9/2025 nâng dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới lên mức 3,2% năm 2025, mặc dù vẫn thấp hơn mức 3,4% năm 2024, nhưng đã tăng lên so với mức 2,9% dự báo tương ứng đưa ra vào hồi tháng 6/2025. Tuy nhiên, OECD cảnh báo, “những rủi ro đáng kể đối với triển vọng kinh tế vẫn còn” khi đầu tư và thương mại tiếp tục bị ảnh hưởng bởi mức độ rủi ro trong bất ổn chính sách và thuế nhập khẩu của Mỹ tăng cao. 
Tại báo cáo tháng 8/2025, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đã điều chỉnh nâng dự báo kinh tế toàn cầu tăng 3,0% trong năm 2025 (cao hơn 0,2 điểm% so với dự báo tương ứng hồi tháng 4). Lý do chủ yếu được đưa ra là mặt bằng thuế quan do Mỹ áp đặt không cao như mức thuế thông báo ban đầu (ngày 02/4/2025). Đồng thời, điều kiện tài chính cải thiện, nhất là khi USD giảm giá; chính sách tài khóa mở rộng tại một số quốc gia. Lạm phát toàn cầu được kỳ vọng sẽ giảm xuống tỷ lệ 4,2% trong năm 2025, riêng lạm phát tại Mỹ vẫn cao hơn mục tiêu 2,0%.
Trong báo cáo tháng 9/2025, Liên hợp quốc (UN) nhận định nền kinh tế thế giới năm 2025 tăng 2,5%, điều chỉnh tăng 0,1 điểm phần trăm so với dự báo trong tháng 6/2025. Tuy nhiên, tăng trưởng toàn cầu sẽ chậm lại trong những tháng tới do thương mại phải đối mặt với nhiều thách thức và bất ổn kinh tế vĩ mô gia tăng.
Theo các chuyên gia, dự báo quý cuối của năm 2025, tình hình quốc tế xuất hiện một số điểm sáng. Nền kinh tế thế giới tuy phục hồi còn chậm và không đồng đều giữa các quốc gia và khu vực, song nhìn chung xu hướng cải thiện được duy trì, tạo môi trường thuận lợi hơn cho thương mại và đầu tư toàn cầu. Đặc biệt, chính sách thuế quan của Mỹ đã bớt căng thẳng so với giai đoạn đầu công bố, góp phần hạn chế tác động tiêu cực đến dòng chảy thương mại quốc tế. Bên cạnh đó, giá dầu thô và một số nguyên liệu cơ bản có dấu hiệu ổn định hơn, giúp giảm áp lực chi phí sản xuất và vận tải cho nhiều nền kinh tế, trong đó có Việt Nam. Các quốc gia là thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, như: Mỹ, EU và Nhật Bản cũng đang ghi nhận nhu cầu tiêu dùng có xu hướng cải thiện, tạo cơ hội để doanh nghiệp trong nước đẩy mạnh xuất khẩu. Đáng chú ý, chu kỳ hạ lãi suất của nhiều ngân hàng trung ương lớn và các định chế tài chính quốc tế đang dần lan tỏa, qua đó không chỉ giảm áp lực chi phí vốn toàn cầu mà còn khuyến khích dòng vốn đầu tư chảy mạnh hơn về các nền kinh tế mới nổi. Đây là những yếu tố bên ngoài có thể góp phần tích cực vào triển vọng tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong quý IV/2025.
3. Lễ mở ký “Công ước Hà Nội”
Từ ngày 25-26/10/2025, Lễ mở ký “Công ước Hà Nội” - Công ước của Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng sẽ được tổ chức tại thủ đô Hà Nội. Đây là sự kiện quan trọng đánh dấu một nền tảng vững chắc để các nước cùng nhau hợp tác trong cuộc chiến chống tội phạm trên không gian mạng.
Trong những năm gần đây, tình hình thế giới và khu vực diễn biến nhanh chóng, phức tạp. Các vấn đề an ninh phi truyền thống, trong đó có tội phạm mạng, ngày càng trở nên gay gắt, gia tăng về quy mô và mức độ tác động, đe dọa đến môi trường an ninh và phát triển của tất cả các quốc gia.
Các cuộc tấn công mạng nhằm vào cơ sở hạ tầng, ngành công nghiệp trọng yếu, cơ quan hành chính công, trường học, bệnh viện,… thường xuyên xảy ra ở nhiều quốc gia. Một số sân bay lớn tại các nước: Anh, Bỉ, Đức đồng loạt rơi vào hỗn loạn, do một vụ tấn công mạng trong những ngày cuối tháng 9/2025. Cùng thời điểm đó, một nhóm tin tặc tuyên bố đánh cắp dữ liệu của hơn 8.000 trẻ em đang theo học tại các nhà trẻ ở thủ đô London của Anh; dữ liệu của khoảng 20 công ty quản lý tài sản tại Hàn Quốc cũng bị xâm nhập, gây rò rỉ thông tin về thuế, nhân viên và nhà đầu tư. Đây là những minh chứng rõ ràng cho thấy, rủi ro từ các cuộc tấn công mạng đang ngày càng phức tạp.
Sự gia tăng đáng báo động của tội phạm mạng cả về quy mô, mức độ phức tạp và phạm vi tác động ước tính đã gây thiệt hại cho kinh tế thế giới khoảng 8.000 tỷ USD trong năm 2023 và dự báo lên đến 10.500 tỷ vào năm 2025, lớn hơn GDP của hầu hết các nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres mới đây trong thông điệp gửi đến Diễn đàn An ninh mạng Toàn cầu (GCF) 2025 diễn ra ở Riyadh (Saudi Arabia) ngày 01/10/2025 đã khẳng định, mạng internet giữ vai trò trụ cột trong tiến trình đổi mới và phát triển, nhưng cũng là nơi mà mỗi “lỗ hổng” đều có thể trở thành mối đe dọa đối với xã hội và nền hòa bình. Tuy nhiên, nỗ lực xây dựng một không gian mạng an toàn đang vấp phải nhiều thách thức.
Trong bối cảnh công nghệ số hiện nay đang đối mặt nhiều rủi ro và nguy cơ về an ninh, đe doạ sự phát triển bền vững của hầu hết các quốc gia, "Công ước Hà Nội" ra đời nhằm góp phần tạo khuôn khổ pháp lý bao trùm, đáp ứng nhu cầu cấp bách về hợp tác quốc tế nhằm thúc đẩy pháp quyền trong không gian mạng. "Công ước Hà Nội" là kết quả đạt được sau gần 05 năm đàm phán liên tục và kéo dài (2021-2024), là dấu mốc quan trọng trong nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế nhằm ứng phó với những mối đe dọa ngày càng tăng trên không gian mạng. Công ước Liên hợp quốc về Tội phạm mạng đã được Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua bằng đồng thuận vào ngày 24/12/2024. Công ước đặt ra khung pháp lý về hợp tác quốc tế trong đấu tranh chống tội phạm mạng, bảo đảm các nước thành viên, đặc biệt là các quốc gia đang phát triển, các quốc gia dễ bị tổn thương, được hỗ trợ, nâng cao năng lực đối phó với loại tội phạm này.
“Công ước Hà Nội” gồm 9 chương và 71 điều. Theo quy định tại Điều 64 của Công ước, Công ước của Liên hợp quốc về Tội phạm mạng được mở ký tại Thủ đô Hà Nội từ ngày 25-26/10/2025 và có tên gọi là “Công ước Hà Nội”. Việc Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Công ước chống tội phạm mạng và tổ chức Lễ mở ký tại Hà Nội, là minh chứng cho tinh thần trách nhiệm của các quốc gia trong bảo vệ không gian mạng - tài sản chung của toàn nhân loại.
Thông điệp của Chủ tịch nước Lương Cường nhân sự kiện này đã nêu rõ: Việc Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua Công ước chống tội phạm mạng  và tổ chức Lễ mở ký tại Hà Nội, là minh chứng sống động cho tinh thần trách nhiệm của các quốc gia trong bảo vệ không gian mạng - tài sản chung của toàn nhân loại. Việt Nam mong muốn sự kiện này không đơn thuần chỉ là một thủ tục pháp lý, mà còn là nền tảng để thúc đẩy đối thoại, chia sẻ kinh nghiệm, tăng cường quan hệ đối tác giữa các chính phủ, tổ chức quốc tế, khu vực tư nhân và trở thành diễn đàn để thúc đẩy thực hiện Công ước của Liên hợp quốc và hợp tác toàn cầu trong chống tội phạm mạng.
Theo các nhà phân tích, Công ước Hà Nội được kỳ vọng sẽ trở thành bước ngoặt trong hợp tác toàn cầu chống tội phạm mạng. Không chỉ góp phần bảo vệ lợi ích an ninh, kinh tế và xã hội của từng quốc gia, Công ước còn hướng đến xây dựng một không gian mạng an toàn, lành mạnh, công bằng, phục vụ phát triển bền vững. Với vai trò chủ nhà, Việt Nam một lần nữa khẳng định hình ảnh một đất nước trách nhiệm, tích cực và sẵn sàng đồng hành cùng cộng đồng quốc tế trong nỗ lực ứng phó với những thách thức an ninh mới của thời đại số.
4. Một số sự kiện thế giới đáng chú ý
- Một số nhận định của các tổ chức, truyền thông quốc tế về việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam: Sau khi tổ chức xếp hạng FTSE Russell thông báo nâng hạng Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp, các tổ chức, cơ quan truyền thông quốc tế đã có những đánh giá tích cực về vấn đề này.
Tờ Financial Times nhấn mạnh việc nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp diễn ra vào thời điểm quan trọng đối với Việt Nam, quốc gia đang trở thành mắt xích then chốt trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Theo Financial Times, Việt Nam đã nằm trong danh sách theo dõi nâng hạng của FTSE Russell từ năm 2018 và đã thực hiện hàng loạt cải cách thị trường để đáp ứng đủ điều kiện. Việt Nam đã nới lỏng đáng kể các quy định nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư nước ngoài giao dịch và bãi bỏ một số giới hạn sở hữu nước ngoài. Bất chấp đợt bán tháo mạnh sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp dụng thuế quan, chỉ số chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh vẫn tăng 35% trong năm nay, trở thành một trong những thị trường tăng trưởng tốt nhất ở châu Á. Chỉ số này tăng 1,7% trong phiên giao dịch sớm ngày 8/10 sau thông báo nâng hạng.
Ông Suvir Loomba, Trưởng bộ phận Dịch vụ Chứng khoán Khu vực châu Á tại Tập đoàn Ngân hàng HSBC, cho biết động thái của FTSE gửi tín hiệu mạnh mẽ đến các nhà đầu tư toàn cầu rằng quốc gia xuất khẩu này có thể vượt qua những thách thức thương mại sắp tới.
Theo Bloomberg, các nhà phân tích HSBC do ông Herald van der Linde dẫn đầu nhận định sự vượt trội của Việt Nam trong năm nay là rất đáng chú ý, đặc biệt khi so sánh với các thị trường khác vào thời điểm FTSE nâng hạng lên thị trường mới nổi. Việc nâng hạng mang lại nhiều lợi ích dài hạn, giúp mở rộng cơ hội tiếp cận Việt Nam đối với nhóm nhà đầu tư rộng lớn hơn, có quyền đầu tư đa dạng hơn. Các nhà đầu tư cũng cho rằng việc cho phép người nước ngoài tham gia đầu tư nhiều hơn sẽ giúp tăng khả năng thanh khoản của nền kinh tế.
- Cần lồng ghép hỗ trợ sức khỏe tâm thần vào hoạt động ứng phó khẩn cấp: Trong thông điệp nhân Ngày Sức khỏe Tâm thần thế giới (10/10/2025), Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres nhấn mạnh, hỗ trợ sức khỏe tâm thần không phải là tùy chọn mà là điều cần thiết và phải được lồng ghép vào các hoạt động ứng phó khẩn cấp, được hỗ trợ bởi khoản đầu tư đáng kể và được thực hiện thông qua đội ngũ nhân viên tuyến đầu được đào tạo và dịch vụ chăm sóc dựa trên bằng chứng. Tổng Thư ký khẳng định: “Tình trạng thiếu hụt kinh niên về sức khỏe tâm thần cần phải chấm dứt. Nhân Ngày này, chúng ta hãy cam kết hỗ trợ sức khỏe tâm thần của tất cả các cộng đồng, bao gồm, và đặc biệt là, khi thảm kịch xảy ra”. Ngày Sức khỏe Tâm thần thế giới năm 2025 tập trung vào các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trong trường hợp khẩn cấp. 
Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương